Kei te māharahara ahau mō aku tamariki
Me rapu ka pēhea tō tautoko i ngā tamariki kei te pā ki te patu tūkino whānau, ā, he aha ngā āwhina ka whakaratoa pea e ngā pirihimana me te Kōti Whānau.
Picture
Ngā tohu me whiwhi āwhina pea rātau
Ngā tohu me whiwhi tautoko pea rātau
Ka rerekē pea ngā tohu e raru ana te tamaiti i te patu tūkino whānau, ā, ka uaua pea ki te mōhio me pēhea te tautoko i a rātau. Ka whai tētahi tamaiti i te whanonga kore haumaru e kite ana rātau i te kāinga. Ka tino pai pea te whanonga o ētahi atu tamaiti kia kore ai e pākinotia, e pā ki te patu tūkino rānei. Arā ngā tikanga hei āwhina i a ia ahakoa tōna whanonga.
Me aroha tonu ki a ia mā te whai wā atu me te kōrerorero
Me kōrerorero me te whakarongo ki a ia. He pai noa iho te kōrero mō ngā mea kei te pā mai mā te whakamahi i ngā kupu e mārama ana ia.
Me whakamaumahara i a ia kei te arohatia ia e koe, ā, ehara nōna te hē mō ngā mahi tūkino e kite ana ia i te kāinga. Me whai wāhi atu koe ki a ia ina taea.
Me whakarite ngātahi tētahi mahere haumaru
Me pātai atu, ‘He aha ngā mea e haumaru ai koe?’ Ina kāore ia e haumaru i te kāinga, me haere ia ki hea? Me aha ia?
Me whakaatu me pēhea te whakapā atu ki te whānau, ngā kiritata, ngā hoa rānei kia mōhio ai ia kei te haumaru ia, ā, ko wai ka tuku wāhi haumaru mōna.
Me kōrero mō te waea atu ki 111 me ngā mea hei kōrero i roto i tētahi ohotata. Me ako i a ia ki te whakahua i tōna wāhi noho, ka whakaharatau.
Me whakaaroaro mō te whai i tētahi kupu huna ko tōna tikanga ko te ‘wehe ināianei’.
Me kōrero atu ki te kaiako mēnā ki ōu whakaaro he pai tērā
Me whakaaro ki te kōrero ki tōna kaiako me tōna kura mēnā ki ōu whakaaro ka haumaru ake ia i tērā. Me kōrerorero ki ō tamariki i mua i tō whai i tēnei kia ngākau tuwhera, kia pono hoki ki a rātau mō ngā kōrero e mōhio ana te tangata.
E whai kawenga ana ngā kaiako ki te pūrongo i tēnei mēnā e whakapono ana rātau kei te whakamamaetia ngā tamariki, kei te pā rānei ki te patu tūkino me te tūkinotanga. Ka whakapā atu pea rātau ki ngā Pirihimana, ki a Oranga Tamariki rānei mēnā e herea rātau e tā rātau Kaupapahere Whakamaru Tamariki.
Me whakamana i ō tamariki
Me whai tonu i ngā ritenga mahi, kia whai tonu i ngā mahi o te rā. Ka āwhina tēnei mēnā kāore i te mōhiotia ngā āhuatanga, kua huri rānei.
Me tuku kōwhiringa ki a rātau me ētahi mahi hei mahi i te rā. Ko te kōwhiri i ngā mea iti noa, pērā i ngā kai hei kai, ko tēhea te tīhāte hei mau rānei ka whakaaro rātau he mana tonu ō rātau.
Me tautoko i a rātau ki te tūhono ki ētahi atu — ō rātau hoa me te whānau. Me whakatenatena i a rātau kia whai wāhi tonu atu ki tō rātau kura, me ngā hākinakina pai, ngā toi, te ahurea, te whakapono, me ngā mahi whakawhanaunga.
Me ako i a rātau e kore rawa e pai ki te patu tūkino, te whakamamae rānei i ētahi atu, ahakoa he aha.
Me whiwhi tautoko atu anō koe mēnā kei te māharahara koe
Mēnā kei te māharahara koe ki tō rātau hauora, oranga, whanonga rānei, me totoro atu ki tētahi patu tūkino āwhina, he rata, he kaitohuora, he kaiako, tētahi atu rānei e pono ana koe.
He pai noa iho te tiki āwhina mōu anō kia nui ake tō āwhina i ō tamariki.
Te tiaki i tō whānau kia haumaru koutou ko ō tamariki
Mēnā ki ō whakaaro kāore pea i te haumaru ō tamariki, kei reira ētahi tikanga e wawe ai tō whiwhi whakamarutanga ā-ture mō rātau me koe. Anei ētahi tikanga e rua.
Ngā pirihimana – ‘urupare wawe’
Me whakaaroaro ki te waea atu ki ngā pirihimana i 111 — ka kī atu kei te hiahia koe i tētahi ‘urupare wawe’. Ka taea e ngā pirihimana te tuku tonu i tētahi Whakatau Haumaru Pirihimana. I muri mai i te wā e mana ana, ka taea e koe te tono mō tētahi Whakatau Whakamarutanga.
Ngā tono mō tētahi Whakatau Whakamarutanga
Ehara i te mea me whai rōia koe engari mēnā he ara mōu, me waea atu koe i tō rōia whānau. Ka taea te tono wawe tētahi tono ki te Kōti Whānau ‘me te kore pānui’, mō tētahi whakatau whakamarutanga, tētahi whakawātanga kōhukihuki rānei mō ngā whakaritenga tiaki tamariki. Ka whiriwhiria e te Kaiwhakawā tō kēhi i roto i te 24 haora mai i te whiwhi i tō tono. Mā tō rōia koe e whakakanohi i te koti, ā, mēnā kāore e ea i a koe tētahi, ka āhei pea koe ki te whiwhi āwhina ture. I konei ka utua e te kāwanatanga ētahi, te katoa rānei o ngā nama rōia. Ka mate pea koe ki te utu i ētahi, te katoa rānei o ngā moni, engari kāore e mate ki te whakaea i ngā utu o ngā Whakatau Whakamarutanga.
He mōhiohio atu anō kei reira mō te tono i tētahi Whakatau Whakamarutanga, tae atu ki ngā puka me whiwhi koe, kei te paetukutuku a Te Tāhū o te Ture.
Me tono mō tētahi Whakatau Whakamarutanga
Ka kitea ētahi atu mōhiohio mō te ture, te patu tūkino whānau me ngā tamariki i te paetukutuku a Community Law, me whakapā atu rānei ki tētahi o ō rātau pokapū ture mō ngā āwhina ture atu anō.
Community Law – Ngā mōhiohio Patu Tūkino Whanau me te Tūkino Kaumātua